26.11.2021 – 13.02.2022
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Wybrzeże Kościuszkowskie 22, Warszawa
Kuratorzy: Magda Lipska, Sebastian Cichocki, Łukasz Ronduda
Od ponad stulecia trwa spór o prawa reprodukcyjne kobiet. Ścierają się tu odmienne wizje społeczeństwa i państwa, roli religii i granic wolności jednostki. Kto ma w tej sprawie decydujący głos: społeczności czy same kobiety? Kwestia ta potrafi fundamentalnie dzielić i prowokować akty agresji. W sporze ginie opis osobistych, jednostkowych doświadczeń, a przede wszystkim – kobieca perspektywa.
„Kto napisze historię łez” to wystawa o relacji między kobiecym ciałem a represyjnym prawem. Jej tytuł został zapożyczony z pracy amerykańskiej artystki Barbary Kruger i podkreśla żmudny proces dochodzenia kobiet do swoich praw. Prezentowane na wystawie dzieła starają się przełamać impas, jaki zapanował w debacie nad aborcją, przekroczyć kryzys języka werbalnego i wizualnego. Celem jest wyjęcie tematu aborcji spod władzy politycznych klisz. Artystki opierają się na prawdziwych historiach i wprowadzają do swoich realizacji całe spektrum wizualno-poetyckich odniesień, wyobrażeń i symboli, które oddają złożoność doświadczenia związanego z byciem w ciąży i aborcją.
To konkretne, ludzkie doświadczenie przez lata było tematem tabu, o którym nie można było i nie wypadało mówić. Wystawa mierzy się zarówno z tym społecznym wyparciem, jak i egzystencjalnym charakterem tego doświadczenia. Dlatego pokazujemy dzieje walki o prawa reprodukcyjne kobiet – wydarzenia historyczne, które wyznaczały kolejne etapy tej batalii, oddajemy głos jej uczestniczkom, ale także przyglądamy się tematowi aborcji poprzez emocje, które nadają jej wymiar egzystencjalny i jednostkowy. Wszystko to znajdziemy na przykład w cyklu akwafort Pauli Rego z 1999 roku, zatytułowanym Abortion series (O aborcji). Przedstawione w duchu realizmu sceny cierpienia, opuszczenia i beznadziei odegrały kluczową rolę w batalii o prawa reprodukcyjne w Portugalii w 2007 roku.
Rafał Milach, z cyklu „Strajk”, 2021, fotografia, 63 x 50 cm,